مفهوم معامله اکراهی چیست؟

ارسال شده توسط وکیل پایه یک دادگستری در ۱۴۰۱-۰۸-۲۴

در مطالب قبلی درباره مواردی که سبب بطلان معامله میشود و شرایط آن سخن گفتیم. .یکی از مهم ترین شرایط صحت معامله را رضایت طرفین قرارداد بیان کردیم. اما اگر طرفین رضایت نداشته باشند چه میشود؟ اکراه و رضایت نداشتن چه اثری بر قرار داد خواهد داشت؟ در ادامه مطلب بهترین وکیل خانواده در اصفهان در خصوص مفهوم معامله اکراهی چیست؟ اطلاعاتی را در اختیارتان قرار خواهد داد.

معامله اکراهی چیست؟

بهترین وکیل خانواده در اصفهان با مثالی ساده مفهوم معامله اکراهی را بیان خواهد کرد. فرض کنید شخصی تحت تأثیر تهدید پای قراردادی نشسته و آن را امضاء کند. آن معامله بی اعتبار خواهد بود. به این تهدید در قانون مدنی اکراه گفته می شود. در واقع در اینجا تهدیدی صورت می گیرد که آنچنان موثر است. که باعث می شود فرد از جان و مال و ناموس و آبرو خود بترسد. و برای حفظ آنها اقدام به بستن قرارداد کند . باید بدانید که به کسی که تهدید میشود مکره و شخصی که دیگری را تهدید می کند اکراه کننده میگویند.

چه زمانی معامله اکراهی بی اعتبار و چه زمانی باطل است؟

حال که با مفهوم معامله اکراهی آشنا شدید و میدانید معامله اکراهی چیست؟ حال میتوانید درک کنید که چه زمانی معامله بی اعتبار و چه زمانی باطل خواهد شد. فرض کنید که شخصی روی سر شما اسلحه قرار داده تا شما را اجبار به امضای قرار داد کند. در این صورت نمیتوانیم بگوییم که قرار دادی که شما امضا کردید یک قرار داد بی اعتبار است. در واقع این معامله به دلیل اینکه شما قصد معامله را نداشتید باطل خواهد بود.

حال سوال پیش می آید که چه زمانی معامله بی اعتبار خواهد بود. فرض کنید شخصی شما را تهد میکند که اگر معامله مورد نظر را امضا نکنی در یک فرصت مناسب منزلتان را آتش خواهد زد. در این صورت چون برای انجام این معامله رضایت ندارید باطل نیست، ولی غیر نافذ و در نتیجه بی اعتبار است.

جهت مشاوره در این خصوص می توانید از راه های ارتباطی زیر اشتفاده کنید برای مشاوره با وکلای مجموعه ما :

۰۹۱۳۳۹۴۰۴۳۰ به مدیریت :حسین یاوری

اکراهی اصولاً غیر نافذ است (نه باطل):
- تعریف اکراه: اکراه به معنی وادار کردن فرد به انجام معامله از طریق تهدید به وارد کردن ضرر جانی، مالی یا حیثیتی (آبرویی) به خود او یا بستگان نزدیکش است، به طوری که این تهدید به طور معمول در فرد مؤثر باشد و او از روی ترس و عدم رضایت، معامله را انجام دهد. (ماده ۲۰۲ قانون مدنی)
- اثر اکراه: طبق ماده ۲۰۳ قانون مدنی، معامله‌ای که بر اثر اکراه واقع شده باشد، “غیر نافذ” است.
- معنی غیر نافذ: معامله غیر نافذ، معامله‌ای است که ذاتاً صحیح است اما به دلیل نقص در رضایت یکی از طرفین (فردی که اکراه شده یا مُکرَه)، فاقد اثر حقوقی کامل است.از نظر بهترین وکیل خانواده در اصفهان این معامله بینابین است؛ نه کاملاً باطل است و نه کاملاً صحیح و لازم‌الاجرا. سرنوشت آن به تصمیم بعدی فرد اکراه شده بستگی دارد.
- تنفیذ یا رد معامله:
- شخصی که تحت اکراه معامله کرده است (مُکرَه)، پس از رفع حالت اکراه، اختیار دارد که معامله را “تنفیذ” (تأیید و قبول) کند یا آن را “رد” کند.
  - اگر تنفیذ کند: معامله از ابتدا صحیح و دارای اثر کامل تلقی می‌شود (اثر قهقرایی دارد).
  - اگر رد کند: معامله از ابتدا بی‌اثر و کان لم یکن (انگار که هرگز نبوده) محسوب می‌شود.
- بی‌اعتبار بودن به معنی غیر نافذ بودن: بنابراین، وقتی گفته می‌شود معامله اکراهی “بی‌اعتبار” است، معمولاً منظور همان “غیر نافذ” بودن آن است؛ یعنی تا زمانی که توسط فرد اکراه شده تنفیذ نشود، اعتبار کامل و اثر حقوقی الزام‌آور ندارد.
چه زمانی معامله اکراهی (یا هر معامله دیگری) باطل است؟
- به گفته بهترین وکیل خانواده در اصفهان معامله در شرایط زیر ذاتاً “باطل” است و از ابتدا هیچ اثر حقوقی ندارد و قابل تنفیذ هم نیست:
  - فقدان قصد: اگر یکی از طرفین اصلاً قصد انجام معامله را نداشته باشد (مثلاً در حالت مستی کامل، بیهوشی، یا شوخی و عدم جدیت). اکراه شدید ممکن است در موارد بسیار نادر به حدی باشد که قصد را هم زایل کند، اما قاعده کلی در اکراه، زوال “رضا” و در نتیجه “غیر نافذ” بودن است نه بطلان به دلیل فقدان “قصد”.
  - فقدان اهلیت: اگر یکی از طرفین اهلیت قانونی برای انجام آن معامله را نداشته باشد (مانند صغیر غیر ممیز یا مجنون).
  - نامشروع بودن جهت معامله: اگر هدف و مقصود از انجام معامله، امری غیرقانونی و نامشروع باشد (ماده ۲۱۷ قانون مدنی).
  - معلوم و معین نبودن موضوع معامله: اگر مورد معامله مبهم و نامشخص باشد.
  - مخالفت صریح با قانون یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه: اگر خود مفاد معامله با قوانین آمره، نظم عمومی یا اخلاق حسنه در تضاد باشد.

چه تهدیداتی در معامله اکراهی موثر است؟

بعد از درک اینکه معامله اکراهی چیست؟ و چگونه معامله اکراهی باطل یا بی اعتبار میشود. باید در خصوص اثر آن هم مطلع باشید. در اینکه چه تهدیدی موثر است عوامل مختلفی اثرگذار است. دادگاه سن، شخصیت، مرد یا زن بودن مکره و اکراه کننده را در نظر میگیرید. بهترین وکیل خانواده در اصفهان بیان میکند. شاید یک تهدید برای یک فرد جوان و بی تجربه بسیار موثر باشد. اما برای یک شخص میانسال و با تجربه موثر نباشد.تو جه داشته باشید اگر مکره بداند که اکراه کننده نمیتواند تهدیدات خود را عملی کند و بتواند تهدیدات را برطرف کند. دیگر مکره نیست. برای درک بهترین تهدیدات موثر بهترین به ماده ۲۰۲ قانون مدنی اشاره میکند.

” اکراه به اعمالی حاصل می شود که موثر در هر شخصی با شعوری بوده و او را نسبت به جان یا مال یا آبروی خود تهدید کند به نحوی که عادتاً قابل تحمل نباشد. البته در مورد اعمال اکراه آمیز، سن و شخصیت و اخلاق و مرد یا زن بودن شخص نیز باید در نظر گرفته شود .”

شرایط معامله اکراهی

علت اینکه معامله های اکراهی غیرنافذ هستند. را بهترین وکیل اصفهان به این صورت بیان میکند. در معامله های اکراهی فرد قصد بستن قرارداد را حتی به دلیل تهدید هایی که شده دارد. اما رضایت ندارد. نداشتن رضایت سبب عدم نفوذ قرارداد میشود. عدم نفوذ قرارداد باعث میشود زمانی که شرایط اکراه از بین رفت شخص مکره بتواند با رضایت درباره اینکه میخواهد معامله کند یا نه تصمیم بگیرد.

راه های ارتباط با مجموعه ما