اثبات جرم خیانت در امانت توسط وکیل کیفری

اثبات جرم خیانت در امانت عبارت است از ثابت کردن استعمال، تصاحب تلف یا مفقود نمودن (این سه اصطلاح در قسمت پائین توضیح داده شده است) همراه با سوء نیت مالی که از طرف مالک یا متصرف قانونی به کسی داده و سپرده شده و هدف، برگرداندن یا به مصرف معین رسانیدن آن بوده است.

راهها و روش اثبات جرم خیانت در امانت :

شرایط سپردن عبارتند از :

۱- سپرده شدن مال به امین : اگر شخصی مالی را خود به دست آورده باشد ، ارتکاب خیانت در امانت توسط وی ممکن نیست . اگر امین فوت کرده  و ورثه او مال سپرده شده به امین را تصاحب یا تلف یا مفقود یا استعمال کنند ، مرتکب جرم خیانت در امانت نشده اند.

۲- سپرده شدن به یکی ازطرق قانونی : مثلا درسرقت مطرح نیست.

۳ – شرط استرداد مال سپرده شده یا به مصرف معین رسانیدن آن . اگر غاصب مالی را به امین دهد و امین به جای پس دادن  به او مال را به صاحب اصلی آن بدهد ، مرتکب خیانت در امانت نیست.

– تحقق این جرم نیاز به وجود عقد نیست . هرنوع سپرده شدن مال برای هرکار با اجرت یا بی اجرت است.

برای تحقق و اثبات خیانت در امانت لزوما بایستی تقصیر ( تعدی یا تفریط ) و سوء نیت مرتکب در استعمال ، تصاحب ، تلف یا مفقود کردن مال مورد امانت ثابت شود در غیر اینصورت امین از نظر حقوقی ضامن خواهد بود ولی از لحاظ دعاوی کیفری خیر .

بنابراین اگر تعدی یا تفریط ناشی از سهل انگاری یا اشتباه باشد نمی توان برای امین مسئولیت کیفری قائل شد .

 اثبات جرم خیانت در امانت

در خصوص اثبات خیانت در امانت باید به این نکته اشاره کرد که این جرم یک جرم آنی است نه مستمر . در واقع در همان لحظه ای که یکی از چهار فعل مصرح در قانون ( استعمال ، تصاحب ، تلف ، مفقود نمودن ) بر روی مال مورد امانت انجام شود این جرم ارتکاب می یابد و تحقق آن نیازی به استمرار ندارد .

مالک برای اثبات جرم خیانت در امانت ابتدا بایستی به وسیله ی اظهار نامه ای مال خود را از امین مطالبه کند که در این صورت عدم استرداد مال توسط امین می تواند کاشف از تصاحب مال توسط امین باشد .

تحقق جرم خیانت در امانت فرع بر ( سپرده شدن ) مال به امین است . یعنی برای اثبات این جرم مال باید واقعا از سوی مالک یا متصرف آن به امین سپرده شده و شرط استرداد یا به مصرف معین رسانیدن نیز وجود داشته باشد . در واقع در راستای اثبات جرم خیانت در امانت و احراز عنصر سپرده شدن ، باید این عمل به یکی از طرق قانونی و توسط متصرفی که تصرف وی مورد حمایت قانون قرار دارد به امین سپرده شده باشد از این رو اگر تصرف امانتگذار مشروع و قانونی  نباشد ، دیگر محملی برای صدق عنوان جرم خیانت در امانت برای عمل شخص امین باقی نمی گذارد و در این خصوص تفاوتی نیز بین آگاهی داشتن یا نداشتن شخص امین نسبت به مشروع یا نامشروع بودن یدکسی که مال را به او سپرده ، وجود ندارد .

شرایط لازم برای اثبات جرم خیانت در امانت

البته تصاحب مال مسروقه ی سپرده شده به امین توسط وی ، علاوه بر مسئولیت مدنی ممکن است به موجب ماده ی ۶۶۲ قانون تعزیرات موجب مسئولیت کیفری نیز بشود . در مورد مال مشاع با توجه به اینکه یکی از ارکان تحقق جرم خیانت در امانت تعلق مال به غیر می باشد و با توجه به آرا وحدت رویه می توان گفت چون هر شریک در جزء جزء مال مشاع مالکیت دارد لذا عنصر متعلق مال به غیر وجود ندارد و خیانت در امانت در مورد مال مشاع اصولا قابل پذیرش نیست .

برای اثبات خیانت در امانت باید رابطه ی امانی قانونی بین امانتگدار و امانتدار نیز ثابت شود .

همچنین برای اثبات این جرم باید سوء نیت عام که همان قصد ارتکاب  عمل مادی فیزیکی جرم یعنی عمد در استعمال ، تصاحب ، تلف یا مفقود نمودن مال سپرده شده و سوء نیت خاص یعنی قصد رسیدن به نتیجه ( قصد ایراد ضرر به مالک یا متصرف )ثابت شود . اگر ارتکاب عمل فیزیکی جرم خیانت در امانت ازسوی امین نه به قصد اضرار مالک بلکه بر احقاق حق امین باشد و وی به طور صادقانه مدعی داشتن حقی برگردن مالک باشد که تا حق وی ادا نشود از باز گرداندن مال مورد امانت خود دارای کند به دلیل اینکه در این حالت سوء نیت خاص به مفهوم واقعی کلمه وجود ندارد خیانت در امانت ثابت نمی شود و می توان بحث قصاص یا خود یاری را مطرح کرد .

تعلق مال به غیر :

در صورتی که امین ، مالک عین مال سپرده شده به او باشد و پس از سپرده شدن ، آن را پس ندهد ، نمی توان آن را خیانت در امانت دانست. منشا رابطه حقوقی امانی ممکن است قرار داد ، قانون یا عرف باشد . ( رابطه امانی عرفی مانند این مثال که مسافری کلید اتاقش را به هتلدار می دهد. )

استعمال کردن در خیانت در امانت به چه معناست؟

مصرف کردن یا استفاده کردن از مال مورد امانت جرم است. برای مثال شخصی اتومبیل خود را به دوستش امانت می دهد تا در پارکینگ منزل خودش از آن نگهداری کند ولی دوست وی از آن اتومبیل برای مسافرکشی استفاده می کند.

تصاحب کردن در خیانت در امانت به چه معناست؟

یعنی شخص امین به جای انجام وظیفه اصلی اش رفتاری با مال مورد امانت کند که مال دیگری را از آن خود بداند و با آن طوری رفتار کند که دیگران گمان کنند او مالک مال است.

اتلاف در خیانت در امانت به چه معناست؟

تلف کردن یا نابود کردن مال مورد امانت یکی دیگر از گونه های خیانت در امانت است. از بین بردن مال مورد امانت به شکل های گوناگون متصور است.

برای تحقق جرم خیانت در امانت، مال امانی باید توسط مالک یا متصرف قانونی (نماینده مالک) به امین سپرده شود.

همچنین سپردن مال باید از راه های قانونی صورت گرفته باشد پس اگر سارق مال مسروقه (دزدی) را نزد دیگری به امانت گذارد و امین به جای بازگرداندن مال آن را به ضرر سارق (دزد) به صاحب اصلی کالا یا دولت بدهد یا اصلاَ از آن به نفع خود استفاده نماید، مرتکب جرم خیانت در امانت نشده است.

خیانت در امانت زمانی مطرح میشود که فرد (مالک اموال) بتواند اثبات کند که مالک آن مال بوده است و اموال را به فرد یا افرادی به صورت امانت داده است که یا نگهداری نماید و یا برای کار معینی به مصرف برساند. سپس فرد امین از انجام وظایفی که به او سپرده شده است امتناع میکند و یا آن را به روش دیگری انجام میدهد.

حتی اگر مالی به امین سپرده شود ولی او فوت کند و ورثه‌‌اش در آن مال امانی تصرفاتی به نفع خود کنند، مرتکب جرم خیانت در امانت نشده‌اند زیرا مال به آنها سپرده نشده است. ولی خلاف درست نیست یعنی اگر امانت‌گذار پس از سپردن مال به امین فوت کند و امین مال را به ضرر ورثه امانت‌گذار تصرف و تصاحب کند، جرم خیانت در امانت محقق می‌شود زیرا عنصر سپردن وجود دارد.

 شکایت خیانت در امانت اگر توسط وکیل انجام شود چه مزایایی دارد؟

1. مدت زمان اثبات جرم خیانت در امانت کمتر میباشد.
2. نیازی به حضور شاکی در دادگاه نخواهد بود.
3. در صورت شناسایی اموال وکیل میتواند سریعا آنها را توقیف کند.
4. وکیل میتواند برای جبران ضرر و زیان موکل و محکومیت شخص خائن اقدام کند.
5. وکیل میتواند بعد از محکوم شدن فردی که مبادرت به خیانت در امانت کرده است، برای استرداد مال اقدام کند.
6. وکیل میتواند رضایت و یا عدم رضایت شاکی را اعلام نماید و نیازی به حضور شاکی برای اعلام رضایت نخواهد بود.