بررسی نکات قانونی رهن با بهترین وکیل اصفهان

نکات قانونی رهن

رهن دادن مال معمولا برای تضمین دین انجام می‌شود به این صورت که در مقابل قرض گرفتن مبلغی، مالی به رهن داده می‌شود که تضمین‌کننده طلب در نزد طلبکار باشد. معمولا مالی که رهن داده می‌شود ملک است. اگر بخواهیم به بیانی ساده بگوییم زمانی که شخصی بدهکار است، یکی از اموال خود را نزد طلبکار گرو می‌گذارد تا اگر بدهی خود را پرداخت، طلبکار با فروش مالی که از او در دستش دارد، طلب خود را وصول کند. به چنین اتفاقی عقد رهن گفته می‌شود. همچنین به رهن، وثیقه نیز گفته می‌شود. در عقد رهن به رهن دهنده، راهن و به طلبکار، مرتهن اطلاق می‌شود و به مالی که به وثیقه گذاشته می‌شود، عین مرهونه می گویند.

تغییرات در وثیقه

اگر راهن بخواهد تغییراتی در مال مورد رهن بدهد، یکی از حالات زیر تحقق می‌ یابد:

1. اگر تصرفاتی که راهن در مال وثیقه‌ای می دهد، سودمند باشد. برای مثال رنگ‌آمیزی یا تعمیرخانه‌ای که در وثیقه طلبکار است، در این حالت بدهکار حق اعتراض ندارد.
2. چناچه تصرفاتی که راهن در مال وثیقه‌ای میدهد، زیان‌بار باشد مثلاً خانه‌ای که در وثیقه گذاشته است بخواهد تخریب کند، این امر بدون اجازه مرتهن امکان‌پذیر نیست.
3. اگر تصرفاتی که راهن در مال وثیقه‌ای میدهد، خنثی باشد یعنی نه سودمند باشد نه زیان‌بار باشد، در این فرض مرتهن حق اعتراض ندارد.

موارد ممنوعیت در رهن

دو دسته از اموال را نمی‌توان به رهن یا وثیقه گذاشت:

• اموالی که قانوناً قابل نقل و انتقال نیستند. برای مثال مال وقفی یا مال عمومی نظیر جاده یا خیابان از جمله اموالی هستند که ذاتاً قابل نقل و انتقال نیستند.
• اموالی که ذاتاً قابل انتقال است ولی بمدت طولانی حق انتقال آن از مالک سلب گردیده است. مثلاً ملکی که به حکم قانون تا ۹۰سال نمی‌توان آن را فروخت.

تعدد دیون

گاهی بدهکار دیون متعددی به شخص طلبکار دارد و بابت همه‌ی آنها یک وثیقه می‌گذارد. بطورمثال ملکی در وثیقه ۳طلب ۱۰۰میلیونی می‌باشد. در این حالت اگر یکی از طلب‌های ۱۰۰میلیونی پرداخته شود، بازهم تمام ۶دانگ ملک در وثیقه ۲طلب ۱۰۰میلیونی باقی‌ می‌ماند و حتی اگر دو طلب نیز تسویه شود، بازهم نمی‌توانیم بگوییم که بخشی از ملک از وثیقه خارج گشته است و تا زمانی که تمام بدهی پرداخت نشود، تمام ملک در وثیقه باقی خواهد ماند مگر اینکه خلاف این توافق شود.

تأثیر فوت بر رهن

اگر وثیقه قبل از فوت در اختیار راهن باشد، بعد از فوت در اختیار ورثه او قرار خواهد گرفت و مرتهن نمی‌تواند به این موضوع اعتراض نماید. در مقابل اگر وثیقه قبل از فوت در اختیار مرتهن بوده باشد، بعد از فوت او، راهن و ورثه مرتهن باید با توافق مشخص کنند که وثیقه در اختیار چه کسی باشد و در صورت عدم توافق مراجع قضایی مشخص خواهند کرد.

نابود شدن عین مرهونه

در نکات قانونی رهن چه راهن، چه مرتهن و چه شخص ثالثی، اگر وثیقه را نابود کنند باید همانند یا قیمت آن را بپردازند. اگر قیمت یعنی پول پرداخته شود و این پول در تصرف راهن باشد احتمال دارد که راهن آن را مصرف و خرج نماید. پس مرتهن می‌تواند آن را به حکم دادگاه نزد او توقیف نماید و اگر آن پول به مرتهن داده شود. مرتهن حق مصرف و خرج کردن آن را ندارد و باید منتظر سررسید(موعد پرداخت بدهی) بماند تا اگر بدهکار در آن موعد بدهی‌اش را نپرداخت، او آن مبلغ پول را تملک نماید.