تعریف عقد مساقات و شرایط آن

یکی از انواع عقود عقد مساقات که در مطالب قبلی به آن اشاره کردیم. در این مطلب بهترین وکیل اصفهان به تعریف عقد مساقات و شرایط آن میپردازد. و اطلاعات جامع و کاملی را در اختیارتان قرار خواهد داد.

تعریف عقد مساقات

یکی از انواع عقود معین عقد مساقات است. که یکی از عقود مهم در زمینه امور کشاورزی است. حال که باید به تعریف عقد مساقات بپردازیم. بهتر است در ابتدا معنای واژه مساقات را بدانیم. مساقات به معنای آبیاری است. و در اصطلاح حقوقی به معنای کشت کردن و آبیاری به صورت شراکتی بین صاحب باغ و باغبان است. در واقع در این عقد، عامل متعهد می شود که از باغ و درختان مالک حفاظت و نگهداری کند و در مقابل این عمل خویش در ثمره درختان باغ به نسبت معینی شریک شود.

طرفین معامله در عقد باید چه ویژگی داشته باشند؟

• طرفین معامله باید؛ بالغ، عاقل و مختار باشند.
• طرفین معامله باید اعمالشان دارای اعتبار حقوقی باشد.
• برای مالک شرط عدم حجر وجود دارد و مالک نباید به دلیل ورشکستگی یا سفاهت از تصرف در مال خود محروم باشد.

شرایط عقد مساقات

حال که تعریف عقد مساقات را مطالعه کردید. باید بدانید که عقد مساقات شرایطی دارد. که در ادامه بهترین وکیل حقوقی در اصفهان به آن میپردازد.

• مساقات شامل کاشتن درخت و گیاه نمیشود. و فقط حفاظت و نگهداری از درختان و گیاهان را شامل میشود.
• در عقد مساقات فرد وظیفه حفظ و نگهداری از درخت، بوته مواردی که ریشه ثابت دارند و همچنین میوه، گل یا برگ آنها بعنوان محصول برداشت می گردد، خواهد داشت. ( مثل درختان میوه یا بوته های گل)
• حق الزحمه در عقد مساقات بر اساس سهم مشاعی از محصول می باشد. تعیین مبلغ برای حق الزحمه با عقد مساقات مغایرت دارد. اما می توان شرط کرد که علاوه بر محصول و سهم مشاعی، مبلغی هم دریافت گردد.
• در صورتی که عامل در حفظ و نگهداری از باغ کوتاهی نکند و طبق آنچه عرف است به تعهد خود پایبند باشد. از این رو اگر محصولات باغ کم شود یا آسیب ببیند. عما هیچ مسئولیتی نخواهد داشت. اما اگر در تعهد خود در جهت حفظ و نگهداری از باغ کوتاهی کند و به وظایف خود به درستی عمل نکند باید  خسارت وارده به مالک را بپردازد.
• برای انتقال امتیاز قرارداد مزارعه، عامل باید یا اذن از مالک بوسیله قید در قرارداد داشته باشد یا رضایت مالک را داشته باشد.

مواردی که باعث باطل شدن عقد میشود

در عقد مساقات باید مدت زمان معین بر اساس نوع میوه و زمانی که برداشت می گردد تعیین شود. در غیر اینصورت عقد باطل است. همچنین اگر معین شود که همه ی محصول باغ به عامل یا مالک تعلق گیرد در این صورت نیز عقد صحیح نیست.

درصورت باطل شدن عقد مساقات به دلایل فوق چی میشود؟

همه محصول باغ برای مالک میشود. و عامل هیچ سهم مشاعی از محصولات باغ نخواهد داشت. بهترین وکیل اصفهان بیان میکند. مالک باید با توجه به عرف اجرت المثل و حق الزحمه عامل را بپردازد.

تفاوت عقد مساقات و عقد مزارعه

عامل در مساقات، نمی تواند بدون اجازه مالک، عقد را به دیگری واگذار کرده یا شریک کند؛ اما در مزارعه، عامل می تواند اجیر گرفته یا با دیگری شریک شود ولی برای انتقال مزارعه به دیگری ، رضایت مالک زمین لازم است . از دیگر تفاوت ها میتوان به زمین کشت در عقد مزارعه اشاره کرد. در عقد مزارعه، زمین برای کشت و زراعت در اختیار عامل قرار می گیرد اما در مساقات، عامل از درختان باغ نگهداری می کند. یکی دیگر از تفاوت ها طبق آنچه از تعریف عقد مساقات دریافت کردیم. این است که اگر عقد مساقات باطل شود محصول برای مالک باغ است و عامل فقط اجرت المثل دریاف میکند. اما در عقد مزارعه محصول برای صاحب زر است چه مالک باشد و چه عامل تفاوتی ندارد.