مجازات جعل امضای چک چیست و چگونه قابل پیگیری است؟

سوال درباره جعل چک و مجازات جعل امضای چک یکی از رایج ترین و پرچالش ترین سوالات حقوقی در زمینه چک است.جرم جعل یکی از مصادیق جرم کلاهبرداری می باشد که چک و از جمله امضای آن مانند هر سند رسمی دیگری اگر مورد جعل قرار گیرد ، مرتکب این کار مجرم شناخته شده و طبق قانون مجازات هایی از قبیل ۶ تا ۲ سال حبس ، ۳ تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی و غیره را در پی دارد.

لازم به ذکر است جرم فوق طبق قانون کاهش مجازات تعزیری مصوب ۱۳۹۹ جزء جرائم قابل گذشت شد و مجازات آن نیز به نصف تقلیل یافت.

برای جعل امضای چک ، مجرم در دوحالت میتواند این جرم را مرتکب شود.شخص جاعل یا امضای صاحب چک را شبیه سازی کرده ویا امضایی به جز امضای صاحب چک را در چک درج میکند که درصورت شبیه سازی کردن امضا ، در تکثر موارد جاعل از آشنایان صاحب چک می باشد.

جرم جعل امضای چک

جرم جعل درواقع، تقلب در حقیقت یک سند ، نوشته یا هرچیز دیگری می باشد. جعل امضای چک از زمان پیدایش چک و اسناد رخ میداده است و به دلیل حساسیت و اهمیت زیاد آن ، اشخاص اقدام به جعل کرده تا بتوانند برای رسیدن به اهداف خود از ان سوء استفاده کنند.

در جرم جعل امضای پشت چک  ، فرد به عنوان مجرم علیه آسایش عمومی شناسایی و معرفی می گردد زیرا این امر اعتماد عموم مردم را نسبت به اسناد عمومی و چک ها ازبین برده و آسایش مردم را خدشه دار میکند.به دلیل سلب آسایش عمومی و  وارد شدن ضرر مالی به افراد ، قانون این امر را بدون مجازات نگذاشته است.

دلیل اصلی وقوع جرم جعل امضای چک این است که فرد جاعل قصد دارد فرد دیگری را به اشتباه انداخته و وی را گول بزند تا با ارائه چک جعلی ، مالی را در اختیار وی قرار دهد.پس چک و امضای شخص دیگری را جعل کرده تا از اعتبار او سوء استفاده کند.

مصادیق جرم جعل چک

قانون عمل دست بردن در چک را جرم می داند که ممکن است حتی دست بردن در مبلغ چکی باشد که از قبل امضا شده است که این کار نیز جرم خواهد بود ، همچنین جعل امضا دیگری نیز از مصادیق جرم جعل چک است و جعل کننده امضا معمولا کسی خواهد بود که با امضای صاحب چک آشنا است و چک را سرقت و امضا را جعل کرده است.وقتی امضای پشت چک جعل می شود ، درصورتی که امضا شبیه سازی شود ، مشخص می شود که فرد جاعل آشنا می باشد ، لذا راحت تر می توان مجرم را به دام انداخت اما زمانی که امضاء پشت چک با امضایی غیر از امضا صاحب چک امضا می شود ، مشخص می شود که جاعل غریبه است و به دام انداختن وی مشکل تر خواهد بود.

از مصادیق دیگر جرم جعل می توان به ساختن نوشته یا سند ، ساختن مهر یا امضا ، خراشیدن ، تراشیدن ، قلم بردن ، الحاق یا محو و اثبات یا سیاه کردن ، تقدیم و یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی ، الصاق نوشته ای به نوشته ی دیگر و  … اشاره کرد .

مجازات جعل امضای چک چیست؟

طبق ماده ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی ، هرگونه ساختن سند و جعل امضا یا مهر دیگری و خراشیدن و تراشیدن ، یا تغییر در تاریخ سند از مصادیق جرم جعل بوده و جرم محسوب شده است ، طبق این ماده ماده مرتکب جعل چک ، علاوه بر اینکه باید خسارتی را که از راه جعل چک به کسی وارد کرده جبران کند ،  طبق قانون به ۶ ماه تا ۲ سال حبس و ۳ تا ۱۲ ملیون ریال جزای نقدی محکوم می گردد.بدین ترتیب درصورتی که جاعل به جعل امضا پشت چک اقدام می کند با توجه به تشخیص و تعیین دادگاه به حبس مقرر و یا جزای نقدی محکوم خواهد شد .

به دلیل اینکه چک یک سند خصوصی محسوب میشود ، قانون به دارندگان دسته چک توصیه میکند که تا حد امکان آن را در دسترس دیگران قرار ندهند تا کسی از آن استفاده نکند یا از قبل اقدام به  امضا کردن چک بدون قرار دادن مبلغ در آن نکنند تا کسی با استفاده از این چک مبادرت به امر کلاهبرداری از دیگران ننماید.همچنین به دارندگان چک توصیه می کند که خود با بی توجهی زمینه سوء استفاده دیگران را از چک خود فراهم نکنند تا درگیر مسائل قضایی بعدی این مشکل نشوند و تا حد ممکن در نگهداری مناسب دسته چک خود کوشا باشند تا مورد جعل دیگران قرار نگیرند .

مراحل اثبات جرم جعل امضای چک

برای شکایت از جعل امضای چک ابتدا باید برای طرح شکایت کیفری به دادسرای محلی که جعل در آن صورت گرفته مراجعه و شکایت نامه تنظیم کنید، پس از آن چک جهت کارشناسی به کارشناسان خط نگاری ارجاع خواهد شد و جعلی بودن آن مشخص خواهد گردید. شخصی که از اون شکایت میشود میتواند هرگونه اتهامی را انکار کند. لذا اثبات ادعا در خصوص جعل با شاکی است و فرد شاکی باید اثبات کند که ایشان جعل امضا کرده اند و  کارشناسان قادر به مشخص کردن جاعل نیستند.

شکایت از جرم کیفری جعل امضای چک توسط وکیل

1. به دلیل حساس بودن این جرم ، شما نیاز به وقت مشاوره حضوری با بهترین وکیل کیفری با سابقه تجربه در زمینه چک را دارید.
2. پس از گرفتن وقت حضوری با وکیل، جزئیات پرونده را برای وکیل شرح داده و چنانچه مدارکی برای اثبات ادعای خود و یا دفاع از خود دارید به وکیل تحویل داده و وکالتنامه وکیل را امضاء می‌کنید.
3. مدارک لازم برای شکایت عبارت است از: شناسنامه ، کارت ملی و ارائه سندی که جعل شده .
4. در این مرحله وکیل مراحل قانونی اثبات جرم جعل و یا دفاع از متهم را پیگیری می کند.