مراحل رسیدگی کیفری به جرایم رانندگی و تصادفات
ارسال شده توسط وکیل پایه یک دادگستری در ۱۳۹۸-۰۳-۱۳
جرایم رانندگی و تصادفات
امروزه استفاده از وسایل نقلیه روز به روز در حال افزایش است و همین امر باعث روند رو به رشد تصادفات ناشی از رانندگی شده است.جرایم رانندگی در واقع به جرائمی گفته میشود که بر اثر تخلف از مقررات رانندگی اتفاق میفتد.به چنین جرایمی که ناشی از قصور مرتکب و بر اثر تخلف از مقررات رانندگی حاصل میشود ، جزو جرایم شبه عمد محسوب میشود.
جرایم ناشی از رانندگی متعدد و متفاوت میباشند.ممکن است باعث مضروب و یا مجروح شدن مجنی‌علیه شوند و یا باعث کشته شدن فرد مصدوم گردند. در این چنین شرایطی با توجه به اینکه کدام یک از نتایج حادث شود، مجازات و حکم قانون متفاوت خواهد بود.درنتیجه تصادفات و وقایعی که بر اثر رانندگی ایجاد می گردد شامل خسارتی، جرحی و فوتی می باشند.
در این مقاله سعی داریم که به انواع جرایم رانندگی و مراحل رسیدگی به انها بپرداریم.
عوامل بروز تصادف
به طور کلی، تصادف در رانندگی شامل موارد زیر میباشد که قانون مرتکب را مستوجب مجازات دانسته است:
- بی احتیاطی
- بی مبالاتی
- رعایت نکردن نظامات دولتی
- مهارت نداشتن راننده وسیله نقلیه موتوری
مراحل رسیدگی به پرونده تصادفات خسارتی
در این گونه از تصادفات میبایست به محل وقوع توجه داشت و با توجه به آن مامورین درون شهری و یا پلیس راه مبادرت به انجام اقدامات لازم می نمایند.با توجه بر اینکه در این موارد از تصادفات هیچ مصدومی وجود ندارد بایستی از صحنه عکس تهیه شود و مسیر بازگردد تا مانع ترافیک در جاده ها شود و اگر با آمدن پلیس این امر انجام نشود پلیس اختیار دارد که با آن دو بخاطر بستن مسیر برخورد قانونی کند. پلیس بعد از رسیدن کروکی را تنظیم و مقصر را معلوم خواهد کرد.
روکی به دو صورت می باشد: کروکی سازشی، کروکی غیرسازشی
کروکی سازش
در دعاوی کیفری مربوط به جرایم رانندگی و تصادفات هر گاه دو طرف حادثه قبول نمایند که کدام یک مقصر و کدام بی تقصیر می باشد کروکی که تنطیم می شود سازشی خواهد بود. در این مواقع مدارک دو طرف حادثه شامل گواهینامه، کارت خودرو، کارت بیمه شخص ثالث و برگ معاینه ی فنی باید کامل باشد.همچنین در مواردی که خوردو به اشیا و موانع طبیعی مثل درخت یا گاردریل برخورد نموده است شخص برای اینکه بتواند از بیمه خسارت بگیرند بایستی کروکی سازش تنظیم شود.
کروکی عدم سازش
در دعاوی کیفری مربوط به جرایم رانندگی و تصادفات هرگاه بین طرفین سازش صورت نگیرد و یا به دلایل دیگر بکه ه آن اشاره خواهیم نمود کروکی غیر سازش برای دادگاه کیفری ترسیم میشود. دلایلی منجر به صدور کروکی غیر سازش عبارتند از: عدم قبول نظریه افسر، عدم تکمیل مدارک مثل گواهی نامه، بیمه نامه، خسارت بالای تعهد بیمه نامه مقصر حادثه و در مورد تصادفات جرحی و فوتی.
پس از صدور کروکی و اعلام نظر مامور صلاحیت دار ، طرف زیان دیده و غیر مقصر با مراجعه به بیمه خسارت خود را تا سقف تعهد بیمه گذارمی تواند دریافت کند. هر گاه مقدار زیانی که وارد شده بیشتر از سقف تعهدی است که بیمه متعهد شده و طرف مقصرنیز مازاد زیان را پرداخت نکرده باشد در این حالت به دادگاه مراجعه می کند و مبادرت به طرح دعوا می نماید . بعد از شکایت در خصوص موضوع مربوطه تحقیقات لازم انجام می شود و بعد از انجام تشریفات قانونی و صدور دستور کارشناسی و اظهارنظر کارشناس در مورد میزان خسارتی که وارد شده است دادگاه اقدام به صدور رای می نماید.
مرجع صلاحیت دار در این موارد تا مبلغ بیست میلیون تومان شورای حل اختلاف و بیشتر از این مبلغ نیز دادگاه حقوقی خواهد بود. و سایر مقررات مربوط به اجرا انجام خواهد شد.
رسیدگی به پرونده تصادفات جرحی
جرایم ناشی از جرایم رانندگی و تصادفات که منجربه جرح شده ، دعاوی کیفری می باشند و در این حالت علاوه بر افسر راهنمایی و رانندگی، افسـر نیروی انتظامـی هم در صحنه حـاضرشده و اقدام به تنـظیم گـزارش می نماید. بعد از اینکه گزارش تنظیم و کروکی عدم سازش هم ترسیم شد با انتفال مصدوم و یا مصـدومان به بیمارستـان ،خودروهای طرفین نیزتوقـیف و به پارکینگ انتقال داده خواهد شد. در این چنین شرایطی طرفین برای رسیدگی به موضوع بایستی به دادگاه کیفری مراجعه نمایند.
روند به این صورت می باشد که طرفین یا یکی از آنها با مراجعه به دادسرا ، شکایت کیفری را ارائه می کند و مدارک و نامه پزشکی قانونی و بیمه نامه، کوپن بیمه مقصر در پرونده ضبط شده و پس از استعلام اصالت بیمه نامه به دستور مقام قضایی، بیمه نامه مقصر به عنوان قرار پذیرفته خواهد شد و در صورت نیاز قرار صادر خواهد شد. پس از انجام امور مربوط به دادرسی و تشریفات قضایی و صدور کیفرخواست و ارجاع به دادگاه کیفری و صدور حکم ، نسبت به موضوع اجراییه صادر می شود. واحد اجرای احکام مبادرت به اقدامات لازم در جهت اجرای احکام ار جمله ابلاغ به مقصر و ارسال نامه به بیمه جهت پرداخت دیه و یا وصول دیه را انجام خواهد داد.
در جرایم ناشی از تصادفات جرحی مجازات هایی در نظر گرفته شده است که حتی می تواند مجازات حبس را نیز به همراه داشته باشد که مـطابق با مواد ۷۱۶و۷۱۷و۷۱۸ قانون مجازات اسلامی خواهد بود و قانونگذار در برخی موارد و با رعایت و ویژگی های وقوع جرم به تشدید مجازات پرداخته است که از آن جمله در زمانی است که راننده مست بوده و یا فاقد گواهینامه رانندگی است.ماده ۷۱۸ به این موضوع به خوبی پرداخته است.
رسیدگی به تصادفات فوتی
تصادف منجر به فوت نوعی دیگری از تصادفات میباشند که برای طرفین آثار سو بیشتری را به همراه خواهد داشت . نکته قابل ملاحظه این است که در برخی موارد نیز تصادف جرحی می باشد و شخص در سر صحنه مصدوم شده اما بعد از اینکه به بیمارستان منتقل می گردد و در زمان درمان بر اثر جراحاتی که به او وارد شده فوت می نماید تصادف تغییر ماهیت می دهد و از جرحی به فوتی تغییر خواهد نمود.
در دعاوی کیفری منجر به تصادفات فوتی موضوع رسیدگی بنا بر اهمیت پیچیده تر خواهد بود ولی رعایت اصول کلی همانند مراحلی است که در تصادفات جرحی رعایت خواهد شد. این نکته حائز اهمیت می باشد که رسیدگی به قتل غیرعمد ناشی از تصادفات رانندگی صلاحیت دادگاه کیفری بوده و پس از انجام تشریفات و تحقیقات و همچنین اظهارنظر پزشکی قانونی در مورد اینکه علت مرگ چیست و پس از اغلام نظر کارشناس جهت اینکه تصادف به چه نحوی بوده و مقصر چه کسی است ، پرونده جهت صدور رای از دادسرا به دادگاه و پس از صدور حکم قطعی پرونده جهت اجرای حکم به واحد اجرای احکام ارسال خواهد شد.
در جرایم ناشی از تخلفات رانندگی هرگاه به هر دلیلی از جمله ورشکستگی شرکت بیمه و یا فرار مقصر از سر حادثه ، وراث شخصی که فوت نموده است نتوانند دیه خود را دریافت کنند، جهت دریافت دیه صندوقی به نام صندوق خسارات بدنی وجود دارد که با رعایت مقررات قانونی شخص می تواند دیه خود را مطالبه کند.
جرم ناشی از رانندگی بدون گواهینامه
اگر شخصی بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، نماید و همچنین کسی که به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد، به رانندگی وسایل مزبور مبادرت کند، برای بار اول به حبس تعزیری تا ۲ ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال یا هر ۲ مجازات و در صورت ارتکاب مجدد به ۲ ماه تا ۶ ماه حبس محکوم خواهد شد.
درصورتی که برای مقام قضایی ثابت شود که فرد بدون گواهینامه مقصر حادثه بوده،دادگاه مکلف است مجازات وی را تشدید کند و از طرفی میتواند او را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی یا تصدی وسایل موتوری محروم کند.
داشتن جنبه خصوصی و عمومی جرایم رانندگی
جرایم ناشی از رانندگی و تصادف،هم دارای جنبه خصوصی ، و هم جنبه عمومی میباشند .
در این گونه جرایم صرف نظر از شکایت خصوصی تعقیب قضیه بر عهده رئیس حوزه قضایی است.
لذا چنانچه مصدوم در بیمارستان در اغماء فرو رود و قادر به ادای توضیح یا طرح شکایت نباشد این وضع مانع از تعقیب امر توسط رئیس حوزه قضایی نخواهد بود،
دعوای مربوط به مطالبه دیه پس از روشن شدن وضع مصدوم قابل پذیرش و رسیدگی است.
با توجه به اینکه جنایات ناشی از رانندگی شبه‌عمدی میباشد، دیه آنها باید طی دو سال از تاریخ وقوع حادثه پرداخت گردد.
مجازات مرتکبین تصادفات رانندگی منجر به جرح و یا فوت :
طبق قانون کیفری مربوط به جرایم ناشی از تخلفات رانندگی :
۱ – هر گاه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده منتهی به قتل غیر عمدی شود ، مجازات آن ۶ ماه تا ۳ سال حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه اولیاء دم می باشد و مجازات حبس قابل تبدیل به جزای نقدی نیست .
۲ – هرگاه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده منتهی به هریک از موارد زیر گردد ، مجازات آن از دو ماه تا یک سال حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه مصدوم می باشد :
مرض جسمی یا دماغی ( روحی و روانی ) غیر قابل علاج
از بین رفتن یکی از حواس
از کار افتادن عضوی از اعضای بدن که یکی از وظایف ضروری زندگی انسان را انجام می دهد
تغییر شکل دائمی عضو یا صورت شخص
سقط جنین
۳ – هرگاه بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده موجب هر یک از موارد زیر گردد ، مجازات آن از ۲ ماه حبس تا ۶ ماه حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه مصدوم می باشد :
نقصان یا ضعف دائمی یکی از منافع یا یکی از اعضای بدن شود
از بین رفتن قسمتی از عضو مصدوم بدون آنکه عضو از کار بیافتد
وضع حمل زن قبل از موعد طبیعی شود
۴ – بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم رعایت نظامات دولتی یا عدم مهارت راننده موجب صدمه بدنی شود ، مجازات آن از ۱ ماه تا ۵ ماه حبس و پرداخت دیه در صورت مطالبه مصدوم می باشد .
شرایط تشدید مجازات
۵ – در کلیه موارد فوق هر گاه راننده مست بوده یا پروانه نداشته باشد یا زیادتر از سرعت مقرر حرکت می کرده است یا آنکه دستگاه موتوری را با وجود نقص و عیب مکانیکی موثر در تصادف به کار انداخته یا در محل هایی که برای عبور پیاده رو و علامت مخصوص گذارده شده است ، مراعات ننموده ننماید و یا از محل هایی که عبور از آن ممنوع گردیده است رانندگی نموده ، به بیش از دو سوم حداکثر مجازات مذکور در موارد فوق محکوم خواهد شد و دادگاه می تواند علاوه بر مجازات فوق مرتکب را برای مدت ۱ سال تا ۵ سال از حق رانندگی محروم نماید و مجازات حبس قابل تبدیل به جزای نقدی نیست .
۶ – مجازات راننده ای که مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته باشد و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی و یا استمداد از مأمورین انتظامی از این کار خودداری کند و یا به منظور فرار از تعقیب ، محل را ترک و مصدوم را رها کند ، حسب مورد به بیش از دو سوم حداکثر مجازات محکوم در هریک از موارد فوق محکوم خواهد شد و دادگاه نمی تواند در مورد این ماده اعمال کیفیت مخففه نماید .
قانون مسئولیت مدنی و مطالبه خسارت زمانی
اینکه بعد از تصادف علاوه بر خسارت ریالی بخش زیادی از وقت خسارت‌دیده نیز تلف میشود صحت دارد. اما بد نیست بدانید که جبران این خسارت (گرفتن خسارت در تصادفات)نیز در قانون پیش‌بینی شده است. در جرایم رانندگی و تصادفات، فرد زیان‌دیده میتواند علاوه بر گرفتن خسارت در تصادفات وارده به خودرو از طریق بیمه، تمام هزینه‌های مرتبط با تصادف را محاسبه کند و از طریق شکایت حقوقی، از طرف مقابل، مطالبه کند. این راهی است که براساس قانون مسئولیت مدنی پیش پای زیاندیدگان گذاشته شده است و اینکه کسی تا به حال از این حق استفاده نکرده، نمی‌تواند دلیلی باشد بر اینکه، این حق اساساً وجود ندارد.
مشاوره در ضمینه جرایم رانندگی و تصادفات با بهترین وکیل اصفهان
در صورت نیاز به مشاوره در زمینه تخلفات رانندگی و تصادفبا بهترین وکیل کیفری اصفهان می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.
وکیل حسین یاوری اماده آماده ارائه خدمات وکالت در اصفهان و در سطح کشور در انواع دعاوی کیفری، شکایت، امور بیمه، خانواده، ملکی، مالی، تجاری، تعزیرات، اداره کار، شهرداری و امور گمرکی همچنین انجام تخصصی امور قراردادها و شرکت ها با تکیه بر اطلاعات علمی و تعهد کاری میباشد.
سلام.به شما پیشنهاد میشود که به دفتر یکی از همکاران در شهر محل سکونت خود مراجعه نمایید تا بصورت مفصل شما را راهنمایی کنند
باسلام… ابوالفضل قاسمی هستم معلم آموزش و پرورش..اینجانب در تاریخ ۲/۷/۱۴۰۱ در ساعت ۹ شب در حال پیاده روی و ورزش با پنج نفر از دوستانم بودم که یک سواری پراید با بنده که عابر پیاده بودم تصادف کرد و چون بدنم گرم بود و متوجه آسیب نشدم گذاشتم که راننده برود البته شماره موبایل و شماره پلاک را گرفتم..اما بعد از مدت بیست دقیقه درد در ناحیه زانو ام شروع شد و با راننده تماس گرفتم و ایشان موفق به برگشتن نشد و بعد با پلیس ۱۱۰ و پلیس راهور و آمبولانس تماس گرفتم و بعد از صورتجلسه و گواهی شاهدان،،بنده به بیمارستان منتقل شدم و از ناحیه زانو جراحی شدم..با اینکه پنج نفر شاهد ماجرا بودن و راننده هم موضوع را قبول داشت و پزشکی قانونی هم صدمات را تایید نمود اما برای ترسیم کروکی فرضی هم هیات سه نفره و هم هیات پنج نفره تصادف را رد کردند و اکنون پرونده درشعبه دادیاری میباشد و بنده هیچ امیدی برای اعتراض و رفتن پرونده به هیات هفت نفره را ندارم…از شما تقاضا دارم که بنده را راهنمایی کنید که آیا دادیار پرونده میتواند با محتویات پرونده و شاهدین و تایید پزشکی قانونی و پلیس ۱۱۰و پرونده جراحی بیمارستان به نفع بنده کیفرخواست بدهد یا خیر؟