نحوه تشخیص اراضی ملی و نکاتی در ارتباط با آن

تشخیص اراضی ملی

اگر قصد دارید در ارتباط با اراضی ملی اطلااتی کسب کنید، تا پایان این مقاله همراه ما باشید. در تعریف ساده اراضی ملی در واقع متعلق به سازمان منابع طبیعی، دولت و محیط زیست هستند. اراضی ملی هم در داخل شهر و هم در خارج شهر قرار دارند. در سراسر کشور زمین‌های بسیاری قرار دارند، که در ارتباط با ملی بودن یا نبودن آن ها، تاکنون پرونده های زیادی مطرح شده است.

بسیاری از زمین ها زمانی متعلق به افرادی بوده اند و دارای سند مالکیت بودند. اما پس از مدتی ثابت شد که این زمین ها جزء اراضی ملی هستند. پس زمین از مالکیت فرد خارج شده و به دولت یا سازمان جنگلداری واگذار می‌شود.

اراضی ملی و موات

می دانید که زمین هایی وجود دارند که انسان ها تا کنون در آن هیچ نوع دخلی نداشته اند و به همان صورت طبیعی و ابتدایی خود باقی مانده اند. اما زمین هایی که بر روی آن ها فعالیت هایی همچون فعالیت کشاورزی انجام شده باشد، به عنوان زمین احیا شده شناخته می‌شود.

اگر این اراضی ملی در داخل شهر باشند، به سازمان مسکن و شهرسازی تعلق دارند. همچنین در صورتی که بیرون از شهر قرار داشته باشند، وابسته به اداره منابع طبیعی هستند. موات نیز، همان طور که از نام آن مشخص است به زمین‌هایی گفته می‌شود که بی جان هستند. قوانین بسیاری وجود دارد که اراضی ملی را با موات متفاوت می‌کند و اگر در مورد هر کدام اطلاع کاملی در اختیار داشته باشید، می توانید آن ها را از یکدیگر تشخیص بدهید.

نحوه تشخیص اراضی ملی

تشخیص اراضی ملی تنها به وسیله کمیسیون ماده ۵۶ منابع طبیعی ممکن است. در حالتی که زمینی بر اساس این ماده کمیسیون جز اراضی ملی به حساب آید، آن زمین یا ملک از اختیار فرد خارج می شود و جزء املاک دولتی به حساب می آید.

برای اعتراض به این رای باید به کمیسیون ماده واحده مستقر در اداره منابع طبیعی مراجعه نمود و در حالتی که در این مرحله اختلاف باقی بماند و حل نشود، دادگستری به عنوان محل اصلح برای رفع اختلاف نهایی شناخته می شود.

در این زمینه، کارشناس های رسمی دادگستری این صلاحیت را دارند که زمین های ملی را از زمین های احیا شده تشخیص دهند، اما معیارهایی موجود است که با اتکا بر آن ها می توان این دو را از هم تشخیص داد. 

رویه های شناسایی اراضی ملی

گفته شد که افراد می توانند با داشتن سند مالکیت، اراضی ملی احیا شده‌ای را متعلق به خود بدانند. جهت تشخیص دادن ملی بودن اراضی احیا شده از چه روش‌هایی استفاده می شود.

• زمین ‌هایی که در آن ها باغبانی یا فعالیت کشاورزی انجام شده باشد. به این نکته توجه کنید کارهایی که به عنوان پیش نیاز فعالیت‌های کشاورزی و زراعی شناخته می‌شوند، در این جا شامل این ماده می شوند. به این موارد تحجیر می گویند.
• زمین ‌هایی که در محدوده ی اراضی یک روستا واقع شده اند و یا بخشی از مزرعه هستند. 
• زمین هایی که در برد و محدوده آبی از جمله چشمه، رودخانه، قنات یا چاه قرار گرفته اند.
• در زمین هایی که پیش کاری یا دستکاری های برای کشاورزی صورت گرفته باشد. 
• در زمین هایی که دارای شیبی بیش از حد معقول می باشند و قابلیت کشت را دارند. 
• زمین هایی که قابل آبیاری و کشت هستند و دارای مرزبندی ثبتی یا حداقل عرفی می باشند. 
• در زمین هایی که داخل آنها جویی جاری است یا قبلا جاری بوده و اکنون آثار آن دیده می شود. 
• زمین هایی که مسیر آب در قسمت بالایی آنها قرار دارد و به نوعی در زیر جریان آب قرار دارند. 
• در زمین هایی که در گذشته بنای مرتبط با زراعت و کشاورزی یا ساختمان قدیمی داشته اند و ساختار هایی مانند خانه باغ، انبار و طویله در آن ها قرار دارد.

• زمین هایی که بندسار بوده اند و سیستم آبیاری از آب‌های جاری بهاره را دارا بودند. 
• زمین هایی که پوشش گیاهی مرتعی با قدمت چند ساله نداشته اند. 
• محل هایی که جز باغ ها به حساب می آید و در آن ها درخت هایی با سن بالا وجود دارد.
• زمین هایی که در آنها مسیرهای عبوری قدیمی دیده می شود و نشان می دهد که از این مسیرها برای رفت و آمدهای زراعی استفاده می شده است. 
• در زمین هایی که بخشی از آنها، خرمنگاه هایی با سن بالا و قدیمی دیده می شود. 
• زمین هایی که دارای قطعه بندی یا کرت بندی مشخص باشند. 
• در زمین هایی که نتوان آنها را به لحاظ عرفی و محلی در دسته مراتع قرار داد. 
• زمین هایی که وضعیت کنونی آنها نشان دهنده این است که در گذشته دارای فعالیت زراعی و کشاورزی بوده است. شواهد مختلفی از جمله وضعیت خاک، مسیرهای آبیاری و شیب و عوامل دیگر این ادعا را ثابت می کنند. 
• زمین‌ هایی که در نقشه‌های هوایی در قسمت زرد رنگ یعنی زمین های زراعی قرار واقع شده باشند. همچنین بهتر است بدانید که این تشخیص بر عهده کارشناس های ویژه می باشد.
• زمین‌هایی که در تصویر های هوایی، به وسیله ابزار استریوسکوپ احیاء قدیمی در آن‌ها دیده شود. این همچنین مبتنی بر تشخیص کارشناس صالح می باشد.

اعتراض نسبت به رای کمیسیون ماده ۵۶

زمانی که می فهمیم یک زمین جز اراضی ملی است، در صورتی که قبلا در مالکیت شخص حقیقی یا حقوقی بوده باشد سند مالکیت فرد باطل و زمین به دولت واگذار می شود.

برای مثال این شخص حقیقی می تواند اعتراض خود را به کمیسیون ماده واحده مستقر در اداره منابع ارجاع دهد و همان طور که گفتیم اگر اختلاف در اینجا حل و فصل نشود، برای رسیدگی بیشتر موضوع به دادگستری انتقال پیدا می کند.

مالک سابق می تواند از سند یا مبایعه نامه خود به عنوان مدرک استفاده کند به خصوص اگر اگر مفادی دال بر مغایرت شرایط زمین با اراضی ملی در این سند باشد بسیار مفید خواهد بود و در محاکم دادگستری مورد استفاده قرار می گیرد. مکررا مشاهده شده است که ارائه چنین مدارکی و جمع آوری قرائن دیگر به اثبات ادعای فرد در غیر ملی بودن زمین مورد نظر، منجر می گردد.